Is it easy to find the exception?

Framework Ongerechtvaardigde Variatie.

Al vanaf 1973 wordt er onderzoek gedaan naar variatie in de behandeling van patiënten, gegeven dezelfde diagnose. Veel van deze variatie blijkt gerechtvaardigd te kunnen worden door bijvoorbeeld de ernst van de klachten van de patiënt. Onderzoek heeft echter ook aangetoond dat voor een deel van deze variatie geen rechtvaardiging kan worden gevonden, ook niet wanneer rekening wordt gehouden met alle bekende factoren die van invloed zijn op de keuze van de behandeling.

Vanuit Seldon Management Advies is gestart met het ontwikkelen van een framework waarmee deze zogenaamde ongerechtvaardigde variatie in beeld kan worden gebracht, het framework ongerechtvaardigde variatie (FOV). Op zich is dit niet nieuw. Eerste pogingen hiertoe werden al in de jaren 70 van de vorige eeuw ondernomen, onder andere leidend tot het bekende Dartmouth Atlas Project (http://www.dartmouthatlas.org/). In het verlengde hiervan is in Nederland, onder andere door Vektis onderzoek gedaan naar het voorkomen van variatie in behandeling; de zogenaamde praktijkvariatie. Het door Seldon Management Advies ontwikkelde FOV bevat een aantal innovatieve componenten die het doen onderscheiden van de tot nu toe toegepaste methodieken. Zo is het FOV ook toepasbaar op een beperkte dataset (bijvoorbeeld van één zorgverzekeraar). Daarnaast kan het integraal worden toegepast op alle gedeclareerde diagnoses. Het meest onderscheidende kenmerk van de FOV ten opzichte van de overige methodieken is echter dat met de toepassing van het FOV een ranking ontstaat, waarbij in de instelling met de hoogste plaats in de ranking de kans op ongerechtvaardigde variatie het grootst is.

Op dit moment is het FOV met succes toegepast op het identificeren van ongerechtvaardigde variatie in de medisch specialistische zorg. Het FOV kan echter ook toegepast worden op andere zorgsoorten zoals bijvoorbeeld de GGZ of zorg die in het kader van de WMO wordt geleverd.